افشای استفاده بدون مجوز از Grok در دولت آمریکا؛ ماسک متهم به دسترسی به داده‌های حساس شد
در حالی که ایلان ماسک با شعار «مبارزه با فساد» وارد بدنه دولت شده، گزارش‌ها حاکی از آن است که تیم وابسته به او در حال استفاده از ابزار هوش مصنوعی Grok برای تحلیل داده‌های حساس فدرال است؛ اقدامی که می‌تواند مصداق تخلف قانونی و تضاد منافع تلقی شود.
به گزارش برندسازی به نقل از رویترز، تیم DOGE ایلان ماسک استفاده از چت‌بات هوش مصنوعی Grok را در نهادهای فدرال ایالات متحده گسترش داده است. به گفته سه منبع آگاه، هدف از این اقدام تحلیل داده‌ها بوده، اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این کار ممکن است با قوانین مربوط به تعارض منافع در تضاد باشد و امنیت اطلاعات حساس میلیون‌ها آمریکایی را در معرض خطر قرار دهد.
منتقدان معتقدند این استفاده از Grok ممکن است نشان‌دهنده نادیده‌گرفتن سازوکارهای قانونی حفاظت از داده‌ها در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ و زیر نظر تیم موسوم به «وزارت بهره‌وری دولت» (DOGE) باشد.
یکی از منابع مطلع گفت نسخه‌ای سفارشی‌سازی‌شده از Grok برای تولید گزارش، تحلیل داده و پاسخ به پرسش‌ها در حال استفاده است. دو منبع دیگر نیز ادعا کردند که کارکنان DOGE، بدون تأیید رسمی، از مقامات وزارت امنیت داخلی (DHS) خواسته‌اند از این ابزار استفاده کنند.
رویترز نتوانسته مشخص کند چه داده‌هایی به این ابزار وارد شده یا ساختار دقیق آن چگونه است. Grok توسط شرکت xAI، متعلق به ماسک، توسعه یافته که در سال ۲۰۲۳ در بستر شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) راه‌اندازی شد.
نگرانی‌های امنیتی و اخلاقی
پنج متخصص در زمینه فناوری و اخلاق دولتی هشدار داده‌اند که اگر داده‌های ورودی به Grok محرمانه یا حساس باشند، این موضوع می‌تواند ناقض قوانین فدرال در زمینه حریم خصوصی و امنیت اطلاعات باشد. همچنین، این دسترسی بالقوه می‌تواند به نفع کسب‌وکارهای خصوصی ماسک نظیر Tesla و SpaceX تمام شود، زیرا داده‌های قراردادی حساس فدرال را برای وی آشکار می‌کند یا حتی برای آموزش هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گیرد.
آلبرت فاکس کان، مدیر اجرایی پروژه نظارت بر فناوری، گفت:
«با توجه به حجم عظیم داده‌هایی که تیم DOGE به آن دسترسی یافته و تلاش برای انتقال آن به ابزاری مانند Grok، با یکی از جدی‌ترین تهدیدهای حریم خصوصی مواجه هستیم.»
Cary Coglianese، استاد دانشگاه پنسیلوانیا، نیز تأکید کرد:
«اگر Grok در نهادهای دولتی استفاده شود، به ماسک مزیتی ناعادلانه نسبت به دیگر ارائه‌دهندگان خدمات هوش مصنوعی می‌دهد.»
واکنش نهادها و احتمال نقض قوانین
ماسک، کاخ سفید و شرکت xAI هیچ‌کدام به درخواست‌های رویترز برای اظهار نظر پاسخ ندادند. سخنگوی وزارت امنیت داخلی هرگونه فشار DOGE برای استفاده از Grok را رد کرد. با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که این تیم تلاش کرده از هوش مصنوعی برای شناسایی کارمندان “غیرهمسو با دستور کار سیاسی ترامپ” استفاده کند.
طبق گفته منابع مطلع، تیم DOGE همچنین تلاش کرده به ایمیل‌های کارکنان وزارت امنیت داخلی دسترسی پیدا کند. در برخی آژانس‌های دولتی نیز به کارمندان اعلام شده که فعالیت‌های رایانه‌ای آنان از طریق ابزارهای الگوریتمی تحت نظارت است.
طبق قوانین خدمات عمومی آمریکا، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای شناسایی دیدگاه‌های سیاسی کارکنان، ممنوع و ناقض حقوق مدنی آنان است.
تضاد منافع و احتمال مجازات
بر اساس قوانین فدرال، اگر ایلان ماسک – به عنوان یک کارمند ویژه دولت – مستقیماً در تصمیم‌گیری‌هایی دخیل بوده که به نفع مالی خودش تمام شود، ممکن است مرتکب جرم تضاد منافع شده باشد که مجازات آن می‌تواند شامل جریمه یا حتی زندان باشد.
ریچارد پینتر، مشاور اخلاقی سابق کاخ سفید در دوران جورج بوش، گفت:
«این وضعیت به‌وضوح شائبه‌ی سودجویی شخصی و استفاده ابزاری از قدرت دولتی را ایجاد می‌کند.»
ماسک گفته است از ماه مه، زمان حضورش در تیم DOGE را به یک یا دو روز در هفته کاهش می‌دهد، اما کار این تیم ادامه خواهد داشت. مشخص نیست که این کاهش زمان می‌تواند به تمدید دوره حضور او منجر شود یا نه.
