فائو چهار نظام میراث کشاورزی مهم جهانی را ثبت کرد/ ایران رتبه چهارم دنیا در ثبت جیاس

اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) در جدیدترین اعلام خود، سایت‌هایی را در جمهوری کره، پرتغال و تاجیکستان به عنوان “نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی (GIAHS) ” به ثبت رساند.

این سایت‌ها در کشور کره جنوبی شامل سامانه سنتی صید ماهی “جوک‌بانگ‌ریئوم” در تنگه “جی‌جوک” این شیوه‌ی سنتی ماهیگیری، با بهره‌گیری از ساختار‌های چوبی خاص، تعامل دیرینه انسان با طبیعت و منابع دریایی را در یکی از مناطق ساحلی جمهوری کره نمایان می‌سازد.

سایت دیگر نیز در کشور کره جنوبی؛ سامانه‌ی جنگل‌داری و کشاورزی با درختان کاج در منطقه “اول‌جین”؛ این سامانه‌ی بومی بر پایه‌ی هم‌زیستی پایدار میان درختان کاج، فعالیت‌های کشاورزی و حفاظت از منابع طبیعی طراحی شده و نقش مهمی در معیشت و حفظ اکوسیستم دارد.

سایت کشور پرتغال شامل سامانه‌ی آگروسیلوی‌پاستورال “مونتادو” در ارتفاعات “سرپا”، این سامانه‌ی چندمنظوره، ترکیبی از کشاورزی، جنگل‌داری و دامپروری است که با چشم‌اندازی منحصر‌به‌فرد، بازتاب دهنده دانش سنتی و تنوع زیستی منطقه‌ای در جنوب پرتغال است.

دیگر سایت در کشور تاجیکستان با نام “دره‌ی الماسی”، سامانه‌ی یکپارچه‌ی دامداری و کشاورزی سازگار با شرایط کوهستانی دره “الماسی” میزبان سامانه‌ای پویا و مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی است که با اتکاء بر شیوه‌های سنتی، زندگی جوامع محلی را در دامنه‌های کوهستانی پایدار نگه داشته است.

برنامه جیاس با هدف شناسایی و حمایت از این میراث‌های زنده، تاکنون ۹۹ سامانه را در ۲۹ کشور جهان به ثبت رسانده است. این نظام‌ها، بیانگر تعامل پویای جوامع بومی با محیط زیست خود هستند و از ویژگی‌هایی، چون تنوع زیستی کشاورزی، دانش بومی و سنتی، فرهنگ ارزشمند، سازمان‌های اجتماعی و مناظر طبیعی بهره‌مند هستند.

صیانت پویا و مدیریت پایدار این نظام‌ها توسط کشاورزان، دامداران، ماهیگیران و ساکنان جنگل صورت می‌پذیرد که با دانش بومی و شیوه‌های متکی بر تجربه نسل‌ها، نقش مهمی در حفظ معیشت، امنیت غذایی و تداوم زیست‌بوم‌های محلی ایفا می‌کنند.

موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی که نقطه تماس جیاس ایران در فائو است، تاکنون موفق به ثبت جهانی ۶ نظام میراثی کشاورزی مهم ایران شده است که کشور ما به همراه اسپانیا رتبه چهارم در دنیا را بعد از کشور‌های چین، ژاپن و کره جنوبی دارا می‌باشد.

پایان