مدیر برند کیست و چه جایگاهی در شرکتهای ایرانی دارد؟

در دنیای پررقابت امروز، برند نهتنها وجه تمایز شرکتهاست، بلکه یک دارایی استراتژیک به شمار میآید. در این میان، نقش مدیر برند (Brand Manager) بهعنوان متولی حفظ، توسعه و هماهنگی برند، اهمیت بالایی دارد. اما آیا در فضای کسبوکار ایران، این نقش بهدرستی درک و اجرا میشود؟
این مقاله به بررسی جایگاه واقعی مدیر برند در شرکتهای ایرانی، وظایف کلیدی او و فاصلهای که با مدلهای جهانی دارد، میپردازد.
۱. مدیر برند کیست و چه مسئولیتی دارد؟
مدیر برند فردی است که مسئول ساخت، حفظ، تقویت و همراستا نگهداشتن هویت برند در تمام نقاط تماس با مخاطب است. او پل ارتباطی بین استراتژی بازاریابی، تجربه مشتری، تیمهای داخلی و هویت برند محسوب میشود.
وظایف کلیدی مدیر برند:
-
طراحی و مدیریت جایگاه برند
-
تدوین دستورالعملهای هویت بصری و لحن برند
-
نظارت بر کمپینها و محتوای بازاریابی
-
هماهنگسازی پیام برند در همه کانالها
-
تحلیل دادهها برای سنجش عملکرد برند
-
مشارکت در توسعه محصول از منظر هویت برند
۲. مدیر برند در ایران چه جایگاهی دارد؟
در بسیاری از شرکتهای ایرانی، متأسفانه نقش مدیر برند هنوز تازه، گنگ یا کماهمیت تلقی میشود. وضعیت رایج به این شکل است:
-
برند را صرفاً بخشی از «تبلیغات» میدانند
-
وظایف استراتژیک به او واگذار نمیشود
-
مدیر برند بیشتر درگیر اجراست تا هدایت
-
تصمیمگیریها توسط مدیران فروش یا مدیرعامل بدون مشورت با او انجام میشود
-
گاهی مدیر برند با مدیر گرافیک یا محتوا اشتباه گرفته میشود
۳. مقایسه با مدلهای جهانی
در شرکتهای پیشرو جهان:
مدیر برند یک مقام استراتژیک است
بخشی از تیم تصمیمگیری بازاریابی و نوآوری است
بودجه دارد، قدرت دارد، صدای برند را نمایندگی میکند
میتواند «نه» بگوید اگر اقدامی با هویت برند ناسازگار است
حلقه اتصال بین بینش بازار، خواسته مشتری و جهتگیری برند است
در مقابل، در بسیاری از شرکتهای ایرانی:
برند را هنوز ابزار فروش میدانند، نه سرمایه بلندمدت
مدیر برند در ساختار سازمانی جایگاه روشنی ندارد
برند هویت ندارد، پس کسی هم برای حفظش احساس مسئولیت نمیکند
۴. دلایل عقبماندگی نقش مدیر برند در ایران
برخی دلایل رایج:
-
کمبود آموزش رسمی و دانشگاهی در حوزه برند
-
درک سنتی از بازاریابی که برند را به تبلیغ محدود میکند
-
نبود تفکر استراتژیک در سطح مدیریت ارشد
-
استخدام مدیر برند بدون اختیار، منابع یا تعریف شفاف وظایف
-
تقلید از عناوین سازمانی بینالمللی بدون درک کارکرد آنها
۵. راهکارهایی برای ارتقای جایگاه مدیر برند در ایران
آموزش مدیران ارشد در مورد ارزش واقعی برند
تعریف دقیق شرح شغل و جایگاه سازمانی مدیر برند
اختصاص بودجه و منابع کافی برای مدیریت برند
ایجاد KPIهای مشخص برای عملکرد برند
مشارکت دادن مدیر برند در تصمیمسازیهای کلیدی محصول و ارتباطات
جمعبندی: برند را باید مدیریت کرد، نه فقط طراحی
در نهایت، برند چیزی نیست که تنها طراحی یا تبلیغ شود؛ برند باید مدیریت شود. و این مدیریت، بدون یک «مدیر برند توانمند، حرفهای و دیدهشده» ممکن نیست. اگر میخواهیم برندهای ایرانی جهانی شوند، باید از درون اصلاح شوند؛ و این، از تعریف دقیق و تقویت نقش مدیر برند آغاز میشود.