رفتارهای هیجانی در بورس پایدار نیست/ سهامداران گرفتار هیجانات نشوند
برنا – گروه اقتصادی؛ در شرایطی که بازار سرمایه تحت تأثیر تحولات سیاسی و نگرانی‌های امنیتی دچار نوسان شده، کارشناسان معتقدند ریسک‌های موجود بخشی طبیعی از ذات این بازار بوده و با ابزارهای مناسب قابل مدیریت و جبران است.
مهدی بیات‌منش، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری برنا با اشاره به تحولات اخیر منطقه و آثار آن بر بازار سرمایه گفت: در شرایطی که کشور در فضای برزخی ناشی از تهدید یا وقوع جنگ قرار دارد، طبیعی است که بازارهای مالی، از جمله بازار سرمایه، دچار استرس و نوسان شوند.
وی افزود: با توجه به ساختار ویژه سیاسی و امنیتی کشور، بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه احتمال تداوم یا تکرار درگیری‌ها را جدی می‌دانند، و همین مسئله به‌طور مستقیم باعث بروز هیجانات رفتاری در معاملات می‌شود. این موضوع البته در ذات بازار سرمایه نهفته است و نباید آن را غیرمنتظره تلقی کرد.
بیات‌منش با اشاره به نقش سیاست‌های کنترلی در کاهش اثرات روانی نوسانات عنوان کرد: خوشبختانه از قبل، دامنه نوسان بسیاری از نمادها به مثبت و منفی سه درصد محدود شده بود و این اقدام نقش مؤثری در کنترل ریزش‌های شدید داشت. از طرفی، کلیت بازار نسبت به تحولات سیاسی و امنیتی آگاه است و بخشی از رفتارهای اخیر نیز در همین چارچوب قابل تحلیل است.
وی تصریح کرد: نوسان ذات بازار است؛ به این معنا که هر افت قیمتی، بالقوه می‌تواند فرصتی برای بازدهی مجدد باشد. ان‌شاءالله این بحران به‌خوبی مدیریت و پشت سر گذاشته خواهد شد و در نهایت، بازار به تعادل باز خواهد گشت؛ همان‌گونه که کشور در دوران جنگ هشت‌ساله نیز شرایط دشوارتری را پشت سر گذاشته است.
این کارشناس بازار سرمایه با تأکید بر اینکه ریزش‌های ناشی از بحران‌های ژئوپلیتیک، گذرا و قابل جبران هستند، گفت: ممکن است برخی سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت به‌دلیل افت‌های اخیر، بازار را ترک کنند، اما سهامداران میان‌مدت و بلندمدت نگران نباشند؛ چراکه آنچه اهمیت دارد، ارزش ذاتی سهام است، نه هیجانات مقطعی بازار.
وی ادامه داد: بازار سرمایه به‌صورت ذاتی محل بروز ریسک است. ریسک‌هایی که گاه منشأ اقتصادی دارند و گاه امنیتی یا سیاسی. آنچه اهمیت دارد، نحوه مدیریت این ریسک‌هاست. دولت با توجه به شرایط اخیر، بسته‌های حمایتی جدیدی را در هیئت دولت در دست بررسی دارد و طبق اخبار رسیده، این حمایت‌ها شامل تسهیلاتی از سوی بانک مرکزی نیز خواهد شد.
بیات‌منش با اشاره به لزوم ایجاد اطمینان روانی در بازار افزود: برای مقابله با رفتارهای هیجانی، دولت باید استراتژی‌های حمایتی قوی‌تری را دنبال کند. یکی از راهکارهای پیشنهادی، طراحی بیمه‌های اتکایی برای پوشش ریسک جنگ در بازار سرمایه است. همان‌طور که اخیراً برای خودرو و منازل مردم پیامک‌هایی برای بیمه جنگ ارسال شده، می‌توان ابزار مشابهی را نیز در بازار سرمایه به‌کار گرفت.
وی با تأکید بر اهمیت نهادهای نظارتی در این زمینه تصریح کرد: این طرح باید با همکاری سازمان بورس، بیمه مرکزی و نهادهای بالادستی اقتصادی بررسی و تصویب شود. البته اجرای چنین طرحی مستلزم زمان و کار کارشناسی دقیق است و نمی‌توان آن را در چند روز به سرانجام رساند، اما از منظر روانی و بازاری، اثرات مثبت چشمگیری خواهد داشت.
بیات‌منش در ادامه گفت: اگر دولت بتواند اعلام کند که در شرایط اضطراری مانند جنگ، بخشی از ریسک بازار سرمایه را بیمه می‌کند، اعتماد عمومی به بازار به شکل محسوسی باز خواهد گشت. این کار می‌تواند با ابزارهایی مانند قراردادهای اختیار فروش یا سایر ابزارهای مشتقه صورت گیرد، هرچند این ابزارها هزینه‌بر هستند.
وی افزود: البته این هزینه در میان‌مدت و بلندمدت با بازگشت آرامش به بازار و حفظ سرمایه‌های مردمی جبران خواهد شد. به همین دلیل، توصیه ما این است که دولت در کنار حمایت‌های نقدی و مالی، ابزارهای پوشش ریسک را نیز وارد دستور کار کند.
وی در پایان تأکید کرد: در نهایت، هر جنگی به صلح ختم خواهد شد. مهم آن است که بازار سرمایه با منطق، ابزار، و تدبیر از این مرحله عبور کند و اعتماد سهامداران حفظ شود.
پایان
